آیا می دانید دلیل جدایی طولانی مدت کره شمالی و جنوبی چیست؟
در حالی که با شروع المپیک زمستانی ۲۰۱۸ همه چشم ها به سمت کره جنوبی و شهر پیونگ چانگ خیره شده، حضور همسایه متخاصم و منزوی این کشور، کره شمالی، در این مسابقات و تحولات بی سابقه ای که در این زمینه شکل گرفته بسیاری را در حیرت فرو برده است. اگر چه کره شمالی و کره جنوبی پذیرفته اند که زیر یک پرچم واحد رژه خود را انجام دهند و یک تیم هاکی واحد را تشکیل دهند که نماد صلح در این مسابقات باشد اما باید بدانید که این دو کشور بیش از ۷۰ سال است که از هم جدا بوده و در تمام طول این مدت علاوه بر جنگ در سال های نخستین جدایی، بارها و بارها تا مرز جنگ پیش رفته است.
در واقع جدایی دو کره به دلیل بالا گرفتن جنگ سرد بین دو ابرقدرت ایالات متحده و اتحاد جماهیر شوروی در سال های پس از جنگ جهانی دوم رخ داد. در ادامه این مطلب قصد داریم به چگونگی جدایی کره شمالی و جنوبی بپردازیم.
کره متحد
برای قرن ها قبل از این که این دو کشور از هم جدا شوند، شبه جزیره کره کاملاً متحد بود و سلسله های پادشاهی متعددی برای نسل های متوالی در این شبه جزیره تحت عنوان یک کشور حکومت کرده بودند. بعد از جنگ روسیه و ژاپن در سال ۱۹۰۵، این شبه جزیره توسط ژاپنی ها اشغال شد و ۵ سال بعد به طور رسمی به خاک این کشور ملحق گردید. بدین ترتیب کره شمالی بیش از ۳۵ سال در اشغال ژاپن بوده و در تمام این مدت تلاش می کرد که خود را از یوغ این استعمار نجات دهد. با پایان جنگ جهانی دوم و شکست ژاپن، دوران جدایی در شبه جزیره کره آغاز شد. بدون دخالت و اجازه دولت کره، کشورهای ایالات متحدهو اتحاد جماهیر شوروی تصمیم گرفتند که این شبه جزیره را به دو منطقه اشغال شده تبدیل کنند.
چرا شبه جزیره کره به دو بخش تقسیم شد؟
در آگوست ۱۹۴۵، دو کشور ایالات متحده و اتحاد جماهیر شوروی که تنها در ظاهر و اسم متحد یکدیگر انگاشته می شدند شبه جزیره کره را به دو بخش تقسیم کرده و هر یک کنترل بخشی از آن را بدست گرفتند. در طی سه سال آینده، اتحاد جماهیر شوروی و اقمارش یک رژیم کمونیستی را در قسمت شمالی این شبه جزیره تاسیس کرده و در قسمت جنوبی نیز یک حکومت نظامی شکل گرفت که به طور مستقیم توسط ایالات متحده حمایت می شد. در حالی که سیاست های کمونیستی اتحاد جماهیر شوروی در میان جمعیت عمده کشاورز و کارگر شبه جزیره کره مقبولیت بالایی داشت، بیشتر کره ای های طبقه متوسط به قسمت جنوبی این شبه جزیره فرار کردند که به شدت با سیاست های کمونیستی قسمت شمالی و شوروی مخالفت می کرد.
در ابتدا قرار بود ایالات متحده و اتحاد جماهیر شوروی به محض استقرار حکومت های جداگانه این منطقه را ترک کنند اما با آغاز جنگ سرد این موضوع به حاشیه رفت. هر تلاشی برای نزدیک کردن دو منطقه به یکدیگر و اتحاد دوباره دو کره توسط دو ابرقدرت ناکام می شد زیرا هیچ یک حاضر نبود نفوذ خود در منطقه را به دیگری واگذار کند. در سال ۱۹۴۸، ایالات متحده خواستار یک انتخابات با حمایت و نظارت سازمان ملل با حضور تمامی مردم شبه جزیره کره برای تعیین سرنوشت خود شد. بعد از این که دولت کمونیستی کره شمالی این برنامه را نپذیرفت، در قسمت جنوبی و با مرکزیت سئول یک دولت مستقل جدید شکل گرفت که سیاستمداری شدیداً ضد کمونیستی به نام سینگ مان ری ریاست آن را بر عهده داشت. قسمت شمالی شبپه جزیره نیز با استقرار یک دولت کمونیستی به ریاست یک شبه نظامی به نام کیم ایل سونگ به عتوان نخست وزیر و به مرکزیت پیونگ یانگ به این اتفاق واکنش نشان داد.
جنگ دو کره
جنگ دو کره که بین سال های ۱۹۵۰ تا ۱۹۵۳ جریان داشت و در طی آن بیش از ۲٫۵ میلیون نفر جان خود را از دست دادند هیچ کمکی به حل مشکل نکرده و هر کدام از طرفین خود را دولت حقیقی و قانونی در شبه جزیره کره اعلام می کرد. اما به دلیل این که در طول این نبرد، ارتش ایالات متحده به شدت روستاها و شهرهای قسمت شمالی را بمباران کرد، این کشور بیش از پیش مورد تنفر مردم ساکن در قسمت شمالی شبه جزیره کره قرار گرفت.
در واقع ایالات متحده قسمت شمالی را با خاک یکسان کرده و تمامی شهرهای این منطقه را ویران کرد. جنگ از آن جا آغاز شد که کیم ایل سونگ ناگهان اوضاع را برای حمله به کره جنوبی آماده دیده و با چراغ سبز اتحاد جماهیر شوروی و در غافلگیری ایالات متحده به همسایه جنوبی خود حمله کرد و بخش زیادی از این منطقه را در مدت زمان کمی تصرف نمود. اما با سازماندهی نیروهای آمریکایی مجبور به عقب نشینی شده و در حالی که ارتش ایالات متحده تصمیم به ساقط کرده دولت کره شمالی گرفته و این کشور را تا مرز سقوط پیش برده بود اما ناگهان چین از راه رسیده و جلو پیشروی نیروهای آمریکایی در قسمت شمالی شبه جزیره کره را گرفت. بدین ترتیب جنگی سه ساله شکل گرفت که در نهایت بدون نتیجه ای مثبت برای هیچ یک از طرفین به آتش بس منتهی شد.
آتش بس و پیمان صلحی که در سال ۱۹۵۳ به امضا رسید بیش از پیش باعث جدایی دو کره شد و بدین ترتیب مقرر شد که یک منطقه غیرنظامی که در واقع نظامی ترین منطقه جهان بود بین این دو منطقه شکل گیرد. همانند همان اتفاقیسی که در مورد آلمان غربی و شرقی در دوران جنگ سرد افتاد، در منطقه غیرنظامی بین دو کره نیز اغلب هیچ گونه تحرکی در سال های پس از آتش بس برقرار نبود. در واقع از این منطقه به عنوان یک دریچه به شدت کنترل شده برای جلوگیری از تبادل و تعامل بین مردم دو منطقه استفاده شد و عملاً هیچ ارتباطی بین مردم این دو کشور وجود نداشت.
ظهور دیکتاتوری در کره شمالی
با ادامه روابط مستحکم با ایالات متحده و بهره بردن از حضور نظامی این کشور در منطقه، کره جنوبی از لحاظ اقتصادی رونق بالایی گرفت و خیلی زود به مرحله ای رسید که می شد آن را یک کشور دموکراتیک مستقل دانست. اما کره شمالی با در پیش گرفتن سیاست های انزواطلبانه و دیکتاتورمآبانه بیش از پیش از سایر نقاط چهان فاصله گرفته و پس از فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی در دهه ۱۹۹۰ این انزوا بیشتر و بیشتر شد. بدین ترتیب اوضاع اقتصادی در این کشور از گذشته بدتر شده و عملاً کشور توسط سه نسل از یک خانواده اداره می شد که سیستمی پلیسی و بسیار مخوف را در کشور حکمفرما کرده بودند. تلاش های بی وقفه کره شمالی برای توسعه برنامه های هسته ای نیز بر وخامت اوضاع افزود و تنش های بین کره شمالی بین همسایه جنوبی و متحدانش را تشدی کرد.
در حالی که با شروع مقدمات المپیک زمستانی پیونگ چانگ، تلاش هایی از جانب رییس جمهور کره جنوبی برای حضور ورزشکارانی از تمامی کشورهای جهان و البته کره شمالی در این مسابقات شکل گرفت و علیرغم توافقات نسبتاً بی سابقه ای که بین دو کشور در این زمینه صورت گرفت اما همزمان با شروع این مراسم، کره شمالی یک رژه نظامی بزرگ را در میدان تاریخی کیم ایل سونگ در شهر پیونگ یانگ اجرا کرد. بدین ترتیب اگر چه بیش از ۷۰ سال از جدایی دو کره می گذرد اما هنوز هم هر یک از رهبران دو کشور خود را وارث و رهبر واقعی و قانونی تمام شبه جزیره کره می دانند و تنش بین آن ها ادامه دارد و در این میان تنها مردم کره شمالی هستند که به دلیل سیاست های جنگ طلبانه، انزواگرایانه و دیکتاتورمابانه گاه مضحک خاندان کیم و تحریم های فلج کننده بین المللی رنج می کشند.
با توجه به تحرکات سال های اخیر در کره شمالی و روی کار آمدن رهبری جوان و جاه طلب و البته غیرقابل پیش بینی نباید انتظار داشت که صلح بین دو منطقه شمالی و جنوبی شبه جزیره کره ، حتی در بلند مدت نیز برقرار شود. جالب این که بعد از گذشت بیش از ۶۵ سال از جنگ کره و اعلام آتش بس، این دو منطقه هنوز پیمان صلحی امضا نکرده و هنوز هم در شرایط جنگی به سر می برند هر چند درگیری ملموس نظامی بین این دو در تمام این مدت رخ نداده است.